Emeryturę otrzymuje się po osiągnięciu wieku minimalnego. Od stycznia 2000 r. został on ustalony na 65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet. Od stycznia 2001 r. wymagany okres składkowy wynosi 20 lat. Istnieją trzy systemy obliczania: dla osób, które rozpoczęły pracę od 1 stycznia 1996 r. włącznie emerytura jest obliczana na podstawie systemu "składkowego"; dla osób, które 31 grudnia 1995 r. pracowały przez od najmniej 18 lat, emerytura jest obliczana na podstawie systemu "redystrybucyjnego"; dla osób, które 31 grudnia 1995 r. pracowały od mniej niż 18 lat, emerytura jest obliczana w oparciu o system "mieszany" (redystrybucyjny i składkowy).
Kwota minimalna - emerytura może być wypłacana, jeżeli jej kwota jest niższa od kwoty dodatku socjalnego, plus 20%. Tej minimalnej kwoty nie trzeba przestrzegać w przypadku pracowników mających co najmniej 65 lat.
Emerytura dla osób pracujących na własny rachunek (na zasadach samozatrudnienia)
Dwie podstawowe instytucje zajmujące się problematyką ubezpieczeń społecznych i ubezpieczeń w przypadku inwalidztwa i wypadków przy pracy to we Włoszech INPS i INAIL.
We Włoszech funkcjonuje dość skomplikowany system świadczeń społecznych. Jakkolwiek podstawową instytucją obejmująca największa część ubezpieczonych pracowników stanowi INPS- Istituto Nazionale della Previdenza Sociale - www.inps.it, odpowiednik polskiego ZUS-u, to jednak istnieje szereg instytucji prowadzących ubezpieczenia pracowników poszczególnych branż lub zawodów.
Prawo do emerytury nabywa się po osiągnięciu wieku 65 lat w przypadku mężczyzn i 60 lat - kobiet (mówimy wówczas o pensione di vecchiaia).Osoby o stwierdzonym 80% inwalidztwie oraz pracownicy niewidomi mogą przejść na emeryturę w wieku 60 lat (mężczyźni) i 55 (kobiet). Kobiety mogą przedłużyć okres pracy do 65 roku życia, uzyskując stosownie wyższe wynagrodzenie. Podwyżka wynagrodzenia (o pół punktu rocznie) realizowana jest wyłącznie do czasu uzyskania przez kobietę 40 lat pracy (może nadal pracować do 65 roku życia, mając np. 42 lata pracy, po okresie 40 lat pracy jej wynagrodzenie nie rośnie).
Uzyskać prawo do emerytury można po udokumentowaniu 20 lat pracy (opłacanych przez pracodawcę składek). Przewidziane są wyjątki od tej zasady. Wystarczy udokumentowanie 15 lat pracy w przypadku osób, które w dniu31 grudnia 1992 r.:
mogły udokumentować 15 lat pracy;
już osiągnęły wiek emerytalny zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym czasie (55 lat w przypadku kobiet i 60 - mężczyzn),
zostały uprawnione do wpłacania składek na ubezpieczenie (tzw. ubezpieczenie dobrowolne - versamenti volontari).
Kalkulacji wysokości emerytury INPS dokonuje indywidualnie dla każdego zainteresowanego. Podstawą naliczenia emerytury jest całość wpłaconych składek, przeliczonych stosownie do wzrostu PKB.
Wniosek o wypłacanie emerytury należy złożyć do INPS (stosowne formularze znajdują się w biurach terytorialnych INPS, można je również znaleźć na stronie internetowej www.inps.itw dziale "moduli"). Wniosek może być złożony do INPS osobiście lub wysłany pocztą (listem poleconym z potwierdzeniem odbioru, aby móc w razie konieczności udokumentować dzień wysłania formularza); można również skorzystać z instytucji zajmujących się (nieodpłatnie) przygotowaniem pow. dokumentacji, tzw. Patronati.
Przejść na emeryturę wskutek wysługi lat (lapensione di vecchiaia)można natomiast, gdy:
pracownicy najemni przepracowali 35 lat pracy (okres ten muszą potwierdzać wpłacane składki) i mają ukończone 58 lat;
pracownicy "na własny rachunek"(autonomi) - rzemieślnicy, zajmujący się handlem i rolnicy, mogą przejść na emeryturę posiadając 35 lat pracy (wpłacanych składek) w wieku 59 lat.
Niezależnie od powyższej zasady pracownik może przejść na emeryturę zgodnie z zasadą wysługi lat, jeżeli może udokumentować 40-letni okres płacenia składek ubezpieczeniowych, czyli 40 lat pracy.
Wniosek o wypłacanie emerytury należy złożyć do INPS.
Emeryturę odbierać można w gotówce w urzędzie pocztowym lub banku jakiejkolwiek prowincji, niekoniecznie prowincji miejsca zamieszkania; może być wysyłana na wskazane konto pocztowe lub bankowe (stosowne formularze do wydania takiej dyspozycji znajdują się w INPS-ie lub na stronie www.inps.it, "moduli").Emerytura może być również przesyłana na książeczkę oszczędnościową imienną. Można także wystąpić o jej przesyłanie czekiem na adres domowy.
Pracownik ubezpieczony, który wykonywał pracę we Włoszech i innym kraju UE lub kraju, z którym Włochy łączą stosowne umowy przedmiotowe, nabywa prawo do emerytury na podstawie zsumowania okresów pracy we Włoszech i w innych krajach (np. we Włoszech i w Polsce). Wysokość emerytury wylicza każdy z krajów z osobna, proporcjonalnie do udokumentowanych okresów ubezpieczenia w każdym z krajów. Sumowanie okresów ubezpieczenia jest możliwe pod warunkiem, że ubezpieczony pracownik może wykazać się minimalnym (wymaganym do wystąpienia z wnioskiem o wypłacanie emerytury) okresem ubezpieczenia, potwierdzonym wpłacanymi składkami, w kraju, w którym emerytura będzie wypłacana.
Jeżeli brak minimalnego okresu zatrudnienia, składki wpłacane w danym kraju zostaną wykorzystane przez instytucje ubezpieczeniową w drugim kraju. (Przykładowo: Jeżeli Polak wystąpił o wypłacanie emerytury do INPS-u na podstawie kumulacji składek w Polsce i we Włoszech, nie może zaś potwierdzić minimalnego okresu zatrudnienia we Włoszech uprawniającego go do wystąpienia o naliczenie i wypłacenie emerytury przez INPS, składki, które płacił przez okres przykładowo 6 lat we Włoszech, zostaną zaliczone do okresu zatrudnienia przez ZUS, jeżeli tenże będzie ostatecznie płatnikiem emerytury).
Minimalny okres zatrudnienia, dający prawo do wystąpienia o kumulacj ę składek, wyliczenie emerytury i jej wypłacanie w danym kraju wynosi we Włoszech i w innych krajach europejskich 52 tygodnie. Ten okres może być uzupełniony jedynie składkami wpłacanymi na poczet odbytej służby wojskowej.
Przykładowo: pracownik, który wpłacał składki we Włoszech przez 14 lat i w Polsce przez 12 lat. Bez zsumowania okresów składkowych nie nabyłby prawa do emerytury, ponieważ nie posiadałby wymaganego minimum przepracowanych lat. INPS, w chwili, gdy pracownik ten osiągnął wiek emerytalny, wypłaca emeryturę, ponieważ ogółem przepracował on 26 lat. Jej wysokość będzie wyliczona na podstawie 14 lat pracy we Włoszech. Polska wyliczy natomiast emeryturę za 12 lat pracy w tym kraju.
W krajach UE wniosek o emeryturę składa się w miejscu zamieszkania we właściwej instytucji. Do dokumentacji wymienionej we wniosku, wymaganej co do zasady przy składaniu wniosków o emeryturę należy dołączyć:
sporządzone własnoręcznie zaświadczenie o miejscu zamieszkania i obywatelstwie, w braku stosownego zaświadczenia urzędowego,
wymagany kwestionariusz i wniosek dot. realizacji świadczenia (wypłacania emerytury) przez właściwy podmiot zagraniczny,
pełną dokumentacją, którą dysponuje ubezpieczony, dot. okresów przepracowanych przez niego w poszczególnych krajach,
formularz dot. prawa (tytułu) do odliczenia podatku.
Począwszy od 2007 r. wypłata emerytur zagranicznych we Włoszech dokonywana jest przez Istituto Centrale delle Banche Popolari Italiane.Wszystkim osobom uprawnionym do emerytury wysyłana jest stosowna informacja z wnioskiem, w którym należy podać informacje o sposobie otrzymywania emerytury (jw.). Emerytury wypłacane są w Euro pierwszego dnia roboczego danego miesiąca. Osoba uprawniona nie ponosi żadnych kosztów z tym związanych.
poleca:
