Według Ustawy o ubezpieczeniach emerytalnych i rentowych, osoba jest uprawniona do świadczenia z ubezpieczenia rentowego, jeżeli doświadczyła zmian zdrowotnych, nieodwracalnych w drodze terapii lub rehabilitacji medycznej, a także jeżeli stwierdzono, że osoba ta ma mniejsze prawdopodobieństwo zagwarantowania jej zatrudnienia, utrzymania zatrudnienia lub osiągnięcia rozwoju zawodowego.
Inwalidztwo dzieli się na trzy kategorie:
Kategoria 1: jeżeli ubezpieczony utracił zdolność do podejmowania zorganizowanej pracy zarobkowej lub, w przypadku niepełnosprawności zawodowej, jeżeli stracił pozostałą zdolność do pracy;
Kategoria 2: jeżeli zdolność osoby ubezpieczonej do pracy w zawodzie wyuczonym została zmniejszona o 50% lub więcej;
Kategoria 3: jeżeli osoba ubezpieczona, po przejściu rehabilitacji zawodowej lub bez, straciła zdolność do pracy w pełnym wymiarze godzin, natomiast jest zdolna do podjęcia pewnej pracy na pół etatu lub, jeżeli zdolność osoby ubezpieczonej do pracy wyuczonej uległa zmniejszeniu o mniej niż 50%, lub, jeżeli może ona w dalszym ciągu pracować w swoim zawodzie na pełny etat, jednak straciła zdolność do pracy na stanowisku, na jakim pracowała przed utratą sprawności.
Osoby ubezpieczone podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu rentowemu i inwalidzkiemu obejmują: osoby zatrudnione w Republice Słowenii, obywateli republiki Słowenii zatrudnianych przez zagranicznych pracodawców, osoby pracujące na zasadach samozatrudnienia, rolników, praktykantów/stażystów, sportowców i szachistów zawodowych beneficjentów zasiłków dla bezrobotnych, rodziców uprawnionych do rekompensaty zarobków w okresie urlopu macierzyńskiego oraz więźniów.
Do renty z tytułu niezdolności do pracy uprawnione są następujące osoby:
osoby ubezpieczone, których niepełnosprawność mieści się w Kategorii 1;
osoby ubezpieczone, których niepełnosprawność mieści się w Kategorii 2, a które nie są w stanie podjąć innej stosownej pracy bez rehabilitacji zawodowej, do której nie są uprawnione, ponieważ przekraczają wiek 50 lat;
osoby ubezpieczone, których inwalidztwo mieści się w Kategorii 2 lub 3, a które nie są uprawnione do dostatecznej pracy lub do przeniesienia do innej pracy, ponieważ osiągnęły wiek 63 lat (mężczyźni) lub 61 lat (kobiety).
Osoba ubezpieczona kwalifikuje się do renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli inwalidztwo jest skutkiem:
wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, niezależnie od wieku emerytalnego;
choroby lub wypadku niezwiązanego z zatrudnieniem, pod warunkiem, że osiągnęła określony prawnie wiek emerytalny przed wystąpieniem niepełnosprawności.
Jeżeli niepełnosprawność, z tytułu której osoba ubezpieczona jest uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy, jest częściowo skutkiem wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, a częściowo skutkiem choroby lub wypadku niezwiązanego z zatrudnieniem, renta jest obliczana w ten sam sposób, jak emerytura z tytułu wieku, która obejmuje proporcjonalną część renty z tytułu niezdolności do pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej oraz proporcjonalną część renty z tytułu niezdolności do pracy z powodu choroby niezawodowej lub takiego wypadku.
Proporcjonalne części dla obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy zgodnie z powyższymi zasadami, są obliczane na podstawie oceny tego, jaka część ogólnej niepełnosprawności miała związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, a jaka z niezawodową chorobą lub wypadkiem.
Uprawnienia do pracy w niepełnym wymiarze godzin i częściowa renta z tytułu niezdolności do pracy
Osoba ubezpieczona, której niepełnosprawność mieści się w Kategorii 3 i która nie jest w stanie pracować w pełnym wymiarze godzin z lub bez wcześniejszej rehabilitacji zawodowej jest uprawniona do:
wykonywania pracy w niepełnym wymiarze godzin; oraz
otrzymywania częściowej renty z tytułu niezdolności do pracy.
Częściowa renta z tytułu niezdolności do pracy jest obliczana jako odsetek renty z tytułu niezdolności do pracy stanowiący ekwiwalent za skrócony okres pracy w pełnym wymiarze godzin, do jakiej osoba ubezpieczona byłaby uprawniona w momencie powstania niepełnosprawności. Renta obliczana w ten sposób jest pomniejszana o 30%, jeżeli osoba ubezpieczona rozwiąże stosunek pracy na własne żądanie lub ze swojej winy.
poleca:
