Na Łotwie istnieje trójstopniowy system emerytalny, gwarantujący emeryturę dla każdej osoby pracującej po osiągnięciu odpowiedniego wieku, w zależności od opłacanych składek. Poziom pierwszy stanowi obowiązkowy państwowy system niekapitałowy, poziom drugi - państwowy system kapitałowy, a poziom trzeci - prywatny dobrowolny program emerytalny.
Poziom pierwszy: składki na ubezpieczenia społeczne opłacane przez osoby pracujące tytułem emerytury są wykorzystywane do wypłaty emerytur dla obecnego pokolenia emerytów. Na tym poziomie prowadzi się rejestr składek wpłaconych na rachunek emerytalny.
Poziom drugi: ten poziom przewiduje inwestowanie części wpłacanych składek ubezpieczeniowych na rynku finansowym (w akcje i inne papiery wartościowe), w celu zapewnienia przyrostu dodatkowych zysków kapitałowych dla każdego uczestnika poziomu drugiego. Ubezpieczeniem na tym poziomie objęci będą ostatecznie wszyscy pracujący. W miarę wdrażania poziomu drugiego systemu emerytalnego łączna kwota składek na ubezpieczenia nie jest podnoszona.
Część obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne obecnie wpłacanych na rachunki emerytalne jest przekazywana na poziom drugi. W momencie, gdy dana osoba przejdzie na emeryturę, kapitał emerytalny zaoszczędzony na poziomie drugim systemu może być dodany do kwoty zebranej w ramach poziomu pierwszego i możliwe będzie otrzymywanie obydwu emerytur. Alternatywnie, kapitał zgromadzony na poziomie drugim może zostać powierzony specjalnie wybranej instytucji ubezpieczeniowej, która wypłaca regularnie emeryturę.
Poziom trzeci: każdy jest uprawniony do gromadzenia dodatkowych oszczędności na emeryturę w prywatnych funduszach emerytalnych.
Poziom trzeci systemu emerytalnego zapewnia stabilność całego systemu emerytalnego, jako że wyrównuje on ewentualne ryzyka demograficzne lub finansowe. Poziom pierwszy może podlegać ryzykom demograficznym, ponieważ liczba osób pracujących może spaść, zaś liczba emerytów może wzrastać (spadek liczby urodzeń, śmiertelności osób w wieku produkcyjnym, drenaż siły roboczej do innych krajów itp.). Poziomy drugi i trzeci mogą z kolei być podatne na ryzyka finansowe (fluktuacje kursów akcji, stóp procentowych itp.).
Do emerytury uprawnione są osoby zamieszkałe na Łotwie oraz ubezpieczone (zatrudnione) w momencie przejścia na emeryturę przez co najmniej 10 lat, które osiągnęły wiek emerytalny (wiek emerytalny określony prawnie to: 62 lata dla mężczyzn i tyle samo dla kobiet, ale jest stopniowo podnoszony). Do 31 grudnia 2011 r. można składać wnioski o przejście na wcześniejszą emeryturę - 2 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego, jeżeli okres ubezpieczenia wynosi co najmniej 30 lat.
Minimalne kwoty emerytur:
okres ubezpieczenia do 20 lat - 49,50 LVL (osoba niepełnosprawna od dzieciństwa - 82,5 LVL),
okres ubezpieczenia od 21 do 30 lat - 58,50 LVL (osoba niepełnosprawna - 97,5 LVL),
okres ubezpieczenia od 31 do 40 lat - 67,50 LVL (osoba niepełnosprawna - 112,5 LVL),
okres ubezpieczenia powyżej 41 lat - 76,50 LVL (osoba niepełnosprawna - 127,5 LVL).
W kwestii prawdopodobnej kwoty emerytury, jaką uzyskasz, możesz zasięgnąć rady Państwowej Agencji Ubezpieczeń Społecznych.
W przypadku śmierci osoby ubezpieczonej, zgromadzony kapitał emerytalny będzie uwzględniany przy obliczaniu renty dla osoby otrzymującej świadczenie, dla członka rodziny zmarłego w przypadku niepracujących członków rodziny, będących na utrzymaniu osoby ubezpieczonej. Renta dla członka rodziny zmarłego jest obliczana na podstawie emerytury, jaką zmarły by otrzymał.
poleca:
