Szwajcaria
Obszar (km2): 41 290
Ludność 2012 (mln): 8
Język urzędowy: niemiecki, francuski, włoski, romansz
Waluta: frank szwajcarski
Domena internetowa: .ch
Kod telefoniczny: +41
PKB na osobę 2011 (USD): 44 452
Stopa bezrobocia wrz 2012 (%): 2,8
Umowa o pracę pociąga za sobą różne prawa i obowiązki, m.in. obowiązek świadczenia pracy, obowiązek wypłaty wynagrodzenia i świadczeń socjalnych. Porozumienie może zostać także zawarte w sposób milczący, co oznacza, iż umowa jest ważna również w sytuacji, kiedy strony nie nadały jej formy pisemnej.
W przypadku niektórych umów ich forma pisemna jest obligatoryjna. Dotyczy to w szczególności umów o naukę zawodu z pracodawcą, umów o zatrudnieniu komiwojażerów i marynarzy. Osoby niepełnoletnie oraz osoby pozostające pod opieką do zawarcia umowy o pracę potrzebują zgody swego przedstawiciela prawnego.
Indywidualna umowa o pracę opisana jest w OR 319 w następujący sposób:
Wskutek zawarcia indywidualnej umowy o pracę pracownik zobowiązuje się do świadczenia pracy na rzecz pracodawcy przez czas określony lub nieokreślony, a pracodawca zobowiązuje się do wypłaty wynagrodzenia obliczanego wg okresów czasu (płaca za czas pracy) lub wg wykonanej pracy (płaca akordowa).
Jako indywidualna umowa o pracę traktowana jest także umowa, w wyniku której pracodawca zobowiązuje się do regularnego świadczenia pracy na rzecz pracodawcy w wymiarze godzinowym, na pół etatu lub w określone dni (praca w częściowym wymiarze godzin).
Ustawa nie wymaga stosowania jakiejś specjalnej formy umowy o pracę, a więc w zasadzie istnieje możliwość zawierania umów o pracę w formie ustnej. Praktyka jednak nakazuje stosowanie formy pisemnej przy umowach o pracę. Zachowanie formy pisemnej może być jednak ustawowo przewidziane w przypadku zbiorowej umowy pracy (GAV) oraz w odniesieniu do poszczególnych form umów (np. umowa o naukę zawodu z pracodawcą, umowa o pracę w ramach wypożyczania personelu). Warunki podjęcia pracy są często uregulowane w zbiorowej lub normalnej umowie pracy.
Zbiorowa umowa pracy (GAV)
Zbiorowe umowy pracy zawierane są pomiędzy pracodawcami (lub związkami pracodawców) a związkami pracowników. Określają one relacje pomiędzy pracodawcami a pracownikami. Ponadto zbiorowa umowa pracy bliżej określa zarówno warunki zawarcia względnie rozwiązania umowy, a także reguluje warunki pracy. Postanowienia zbiorowej umowy pracy stosuje się w sytuacji, gdy pracodawca podpisał taką umowę lub jest członkiem związku pracodawców, który to związek zbiorową umowę pracy podpisał. Państwo lub kanton może uznać stosowanie danej zbiorowej umowy pracy za wiążące dla całego danego sektora zawodowego.
Normalna umowa pracy (NAV)
Normalne umowy pracy wydawane są przez odpowiednie szczeble administracji: przez Bundesrat, jeżeli normalna umowa pracy odnosi się do kilku kantonów (dotyczy to głównie sektora ochrony zdrowia i sektora społecznego) lub przez właściwy urząd kantonalny, jeżeli adresatem danej normalnej umowy pracy jest tylko jeden kanton (dotyczy to np. sektora rolniczego i usług domowych). Normalna umowa pracy tak długo zachowuje swoją ważność, jak długo nie zostanie zawarta inna pisemna umowa o pracę. Dlatego też w umowie o pracę można zamieścić regulacje odbiegające w treści od tych zawartych w normalnej umowie pracy.
Umowa o pracę zawarta na czas określony
Ten rodzaj umowy, którego okres ważności jest określony i przyjęty przez obie strony umowy (pracodawcę i pracownika), traci swoją ważność po upływie okresu, na który umowa została zawarta, co niekoniecznie musi automatycznie oznaczać wypowiedzenie umowy. Jeżeli umowa o pracę po upływie jej okresu ważności milcząco zostaje przedłużona przez obie strony, wówczas traktowana ona jest jako umowa na czas nieokreślony. W zasadzie nie można jej wcześniej wypowiedzieć!
Umowa o pracę na czas nieokreślony
Ten rodzaj umowy, którego okres ważności jest nieokreślony, może być rozwiązany przez jedną ze stron z zachowaniem okresu i terminu wypowiedzenia. Strona wypowiadająca umowę musi na żądanie drugiej strony uzasadnić wypowiedzenie w formie pisemnej. Ponadto pracodawca o pracownik w dowolnym czasie mogą podjąć decyzję o zakończeniu stosunku pracy. W takiej sytuacji mówi się o sporządzonej za obopólnym porozumieniem stron umowie wypowiedzenia.
Umowa o pracę powinna zawierać następujące elementy:
- nazwę obydwu umawiających się stron
-
datę rozpoczęcia pracy
-
rodzaj wykonywanej pracy (ewentualnie uzupełniony przez specyfikację wymagań, opis zadań, itd.)
-
czas pracy (minimalny i maksymalny wymiar czasu oraz szczególne ustalenia dotyczące n.p. pracy w porze nocnej lub w niedzielę, itd.)
-
okres próbny, nie mogący przekraczać trzech miesięcy
-
okres wypowiedzenia umowy
-
urlop
-
wynagrodzenie (wysokość wynagrodzenia, odliczenia, ewentualne świadczenia, trzynasty miesiąc wynagrodzenia, udział w zyskach, wypłata wynagrodzenia w wypadku choroby)
-
urlop macierzyński
-
zawodowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej
-
fundusz emerytalny
źródło: Eures, Eures Polska, Eurostat, Eurydice, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej