Cypr

Oferowane przez Cypr możliwości i procedury prawno-administracyjne w zakresie zakładania przedsiębiorstw (inwestycji) są zróżnicowane w zależności od tego, czy inwestycja dokonywana jest przez obywatela/rezydenta jednego z krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, czy też przez podmioty z krajów trzecich. Ponieważ po 1 maja 2004 r. ta pierwsza kategoria obejmuje również obywateli i podmioty polskie, w niniejszej informacji ograniczamy się wyłącznie do procedur i zasad dotyczących podmiotów unijnych.

Cypr stanowi bardzo atrakcyjną ofertę biznesową, na którą składają się: geograficzne położenie wyspy u styku Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki, powszechna akceptacja języka angielskiego jako języka komunikacji biznesowej (także z lokalnymi urzędami), relatywnie niskie koszty operacyjne, doskonale rozwinięty system telekomunikacyjny i nowoczesna infrastruktura finansowa, bankowa, ubezpieczeniowa i komunikacyjna, zawarta przez Cypr z ponad trzydziestoma krajami sieć umów o unikaniu podwójnego opodatkowania i popierania inwestycji.

Uzupełnieniem tej oferty jest funkcjonujący na Cyprze korzystny dla biznesu system podatkowy: (niska stawka podatku CIT, nieopodatkowanie transferowanych za granicę dywidend, niski podatek od odsetek, itp.). Zasadnicza reforma podatkowa z lat 2002/2003 (wprowadzająca reguły podatkowe zgodne z acquis communautaire) wprowadziła ujednoliconą, jednakową dla wszystkich osób prawnych (w tym także dla tzw. spółek off-shore) wysokość stopy CIT na poziomie 10% (jedna z najniższych w Europie). W okresie przejściowym - do końca 2005 r "stare" firmy off- shore (zarejestrowane przed 31.12.2001 r.), będą mogły jednak korzystać z dotychczasowej stopy podatkowej 4,25% (o ile nie zechcą rozszerzyć swojej działalności na rynek lokalny).

Przedsiębiorstwa rejestrowane na Cyprze mogą przybierać różne formy organizacyjno-prawne charakterystyczne dla brytyjskiego systemu prawnego (cypryjskie prawo spółek jest prawie identyczne z dawnym brytyjskim Companies Act z 1948 roku). Najbardziej rozpowszechnioną formą prawną przedsiębiorstw rejestrowanych do tej pory na wyspie są spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (limited companies), które dzielą się na dwie grupy: spółki publiczne z o.o. (public limited companies) i spółki prywatne z o.o. (private limited companies).

Ta ostatnia forma, w której liczba wspólników nie może przekroczyć 50, a udziały firmy nie mogą być przedmiotem publicznego obrotu ze względu na stosunkowo wygodne parametry prawne i administracyjne związane z jej funkcjonowaniem, jest najbardziej adekwatną formą organizacyjną przedsiębiorstwa dla małych i średnich firm rodzinnych. Znacznie mniej popularne są nie posiadające osobowości prawnej spółki osobowe (partnerships), których szczególną formą są spółki komandytowe (limited partnership).

Dla obywateli Unii Europejskiej praktycznie nie ma żadnych ograniczeń w zakładaniu przedsiębiorstw na Cyprze i od 1.05.2004 r. traktowani są oni tak samo jak obywatele Cypru. Pierwszym krokiem potencjalnego inwestora dla założenia firmy jest pisemne wystąpienie do Department of Registrar of Companies (komórki Ministerstwa Handlu, Przemysłu i Turystyki) z propozycją nazwy firmy, a następnie uzyskanie akceptacji proponowanej nazwy. Odpowiednie formularze dla realizacji tego kroku dostępne są na stronach internetowych Departamentu.

Po uzyskaniu zgody na nazwę firmy należy podjąć właściwą procedurę rejestracyjną. W tym celu do ww. departamentu (Department of Registrar of Companies) należy złożyć wniosek rejestracyjny (formularz internetowy dostępny jw.), do którego należy dołączyć następujące załączniki:

• umowę i statut spółki (Memorandum and Articles od Association) - według zwyczaju dokumenty te winny być przygotowane lub co najmniej autoryzowane przez uprawnione cypryjskie biuro/kancelarię prawną,

• dane personalne udziałowca lub udziałowców (nazwisko, adres, obywatelstwo - kopia paszportu lub dowodu osobistego - ilość przypisanych udziałów - udziały mogą być też zarejestrowane na cypryjskich nominatów (nominees),

• dane personalne członków zarządu spółki (dane jak wyżej dla każdego członka zarządu),

• adres spółki (obowiązkowo),

• dane (adres, nazwa w przypadku firmy; dane personalne w przypadku osoby fizycznej) tzw. sekretariatu/sekretarza firmy (obowiązkowo jako łącznik z firmą),

• informacja o kapitale spółki (nie wymagane są żadne certyfikaty bankowe).

Minimalny kapitał początkowy nowej firmy powinien wynosić 1700€.

Cypryjskie firmy prawne/konsultingowe, wskazując na korzyści podatkowe dla potencjalnego inwestora, jakie wynikają z ustanowienia Cypru jako miejsca sprawowania efektywnego zarządu i kontroli nad tworzącą się firmą, sugerują, aby większość członków zarządu była rezydentami cypryjskimi. W tym celu firmy te oferują umieszczanie (odpłatne) na listach członków zarządów nowych firm swoich nominatów. To samo dotyczy ustanowienia sekretariatu / sekretarza.

Okres oczekiwania (w trybie normalnym) na rejestrację firmy trwa zasadniczo ok. 1-1,5 miesiąca. Przewidziano jednak (za dodatkową opłatą) możliwość przyspieszenia procedury do ok. tygodnia. Opłaty administracyjne za rejestrację firmy (wraz z kosztami znaczków skarbowych, niezbędnej ilości urzędowych odpisów i kopii - zamykają się w kwocie 350€ (procedura przyspieszona). Procedura rejestracji oddziału (branch office) firmy zagranicznej jest jeszcze bardziej uproszczona. W pierwszym rzędzie do Department of Registrar należy zgłosić lokalizację oddziału, do nazwy firmy dodać "branch office in Cyprus", a w ciągu miesiąca od ustanowienia oddziału przekazać do ww. Departamentu przetłumaczone na język grecki statut i umowę firmy macierzystej, dane personalne dyrekcji oddziału i dane sekretariatu.

Po zarejestrowaniu firmy należy uzyskać z odpowiedniego departamentu Ministerstwa Finansów numer VATu oraz uzyskać numer ubezpieczenia społecznego (Social Insurance). Obie procedury są bardzo proste i trwają kilka dni.

W zakładaniu (i prowadzeniu) firm na Cyprze specjalizują się dziesiątki kancelarii prawniczych i autoryzowanych biur audytorskich. Ich funkcjonowanie i prosperity zależało przez lata od popytu na specyficzne usługi prawno-finansowe ze strony rozwijanego na Cyprze sektora firm off-shorowych (kapitał obcy, działalność poza Cyprem). Wielu prawnikom cypryjskim trudno przestawić się na obsługę prawną związaną z klasycznymi zagranicznymi inwestycjami bezpośrednimi.

Dlatego tez bardzo uważnie należy negocjować z nimi koszty usług związanych z założeniem firmy (realny zakres usługi sprowadza się najczęściej do przygotowania i zaprezentowania umowy i statutu nowej spółki) oraz zakres obowiązków i koszty ewentualnego prowadzenia firmy, jeżeli powierzone zostanie ono firmie prawniczej.

Zakup udziałów/firm cypryjskich przez obywateli UE nie podlega żadnym ograniczeniom - nie ma też minimalnych wymagań co do wielkości zainwestowanego kapitału. Nie ma tez żadnych ograniczeń dla inwestycji portfelowych dokonywanych przez obywateli UE.