emerytura Dania
Obszar (km2): 43 098,31
Ludność 2012 (mln): 5,6
Język urzędowy: duński
Waluta: korona duńska
Domena internetowa: .dk
Kod telefoniczny: +45
Data wstąpienia do UE: 1 stycznia 1973
PKB całkowite 2011 (mld USD): 332
PKB na osobę 2011 (USD): 59 709
W Danii funkcjonują trzy systemy zabezpieczenia na wypadek starości (3 filary):
- system powszechny oparty na miejscu zamieszkania (nieskładkowy),
- uzupełniający system emerytalny ATP (oparty na zawodowych systemach emerytalnych, składkowy),
- specjalny system emerytalny SP (oparty na indywidualnych systemach oszczędnościowych).
Ubezpieczeniem emerytalnym objęci są:
- w systemie powszechnym - wszyscy mieszkańcy Danii,
- w uzupełniającym systemie ATP - obowiązkowo wszystkie osoby w wieku 16-66 lat pracujące 9 i więcej godzin tygodniowo, osoby, które otrzymują dzienne zasiłki chorobowe, zasiłki porodowe, zasiłki z tytułu adopcji lub bezrobocia albo uczestniczą w programie szkolenia. Dobrowolnie objęte są osoby, które pobierają wcześniejszą emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub otrzymują przejściowy dochód (podczas bezrobocia) oraz pracownicy etatowi mający niedochodowe zajęcie, jeśli płacili składki przez ponad 3 lata.
Warunki ubiegania się o świadczenie to:
- w systemie powszechnym - przynajmniej 3 lata zamieszkiwania w Danii między 15 a 65 rokiem życia (67 dla tych, którzy ukończyli 60 lat do 1 lipca 1999 r.). Cudzoziemcy - przynajmniej 10 lat zamieszkiwania w Danii, w tym ostatnie 5 lat przed emeryturą. Pełna emerytura przysługuje po 40 latach zamieszkiwania w Danii między 15 a 65 rokiem życia (67 dla tych, którzy ukończyli 60 lat do 1 lipca 1999 r.),
- w uzupełniającym systemie ATP - wiek 67 lat, opłacanie pełnej składki od 1964 r. Osoby, które osiągnęły wiek 60 lat po 1 lipca 1999 r. mogą żądać emerytury przed 67 rokiem życia, ale nie przed 60. Emerytura ta jest redukowana proporcjonalnie o 10%. Wcześniejszą emeryturę z przyczyn socjalnych i zdrowotnych mogą uzyskać osoby powyżej 50 roku życia.
Wysokość świadczenia wynosi:
w systemie powszechnym:
- podstawowa emerytura - 5.552 DKK miesięcznie19, jeśli spełniony jest warunek zamieszkiwania przez 40 lat. W przeciwnym razie emerytura jest proporcjonalnie zmniejszana (o 1/40 za każdy rok). Kwota podstawowa może być zmniejszona również zależnie od zarobków emeryta,
- powszechny dodatek emerytalny (zależny od przychodów małżonków) -2.787 DKK rocznie, dla emerytów mieszkających samotnie 5,766DKK miesięcznie. Dodatek może być także zmniejszany w zależności od zarobków emeryta i jego współmałżonka.
Świadczenia z systemu powszechnego waloryzowane są automatycznie każdego roku zależnie od wzrostu przeciętnego wynagrodzenia.
Możliwe jest
łączenie emerytury z dochodami z pracy, ale świadczenie z systemu powszechnego obniżane jest w zależności od osiąganych zarobków.
źródło: Eures, Eures Polska, Eurostat, Eurydice, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
poleca:
