Obywatele Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a więc także obywatele Polski, mają prawo do pracy i życia w Wielkiej Brytanii bez konieczności ubiegania się o pozwolenie na pracę. Od 1 maja 2004 roku, obywatele polscy pracujący w Wielkiej Brytanii mają te same prawa, co obywatele brytyjscy w zakresie dostępu do pracy, wynagrodzeń i warunków zatrudnienia. Od 1 maja 2011 r. chcąc podjąć pracę w Wielkiej Brytanii, nie muszą już rejestrować się w Home Office (biuro zajmujące się migracją zarobkową).
Przebywając i pracując w Wielkiej Brytanii możemy, ale nie musimy ubiegać się o registration certificate - rezydenture tymczasową. Registration certyficate jest wydawany obywatelom Europejskiego Obszaru Gospodarczego i potwierdza on prawo do mieszkania i pracy w Wielkiej Brytanii.
Wniosek o udzielenie rezydentury tymczasowej - Registration certificate - dla obywateli EOG (formularz EEA1) i dalsze informacje dostępne są na stronie:
http://www.ukba.homeoffice.gov.uk/eucitizens/documents-eea-nationals/
Dokumenty wymagane do ubiegania się o rezydencją tymczasową:
ważny paszport lub dowód osobisty - oryginał - nie może to być kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem (również dokumenty członków rodziny wpisanych we wniosku);
2 zdjęcia paszportowe (również po 2 zdjęcia członków rodziny wpisanych we wniosku);
dowody potwierdzające stosunki rodzinne, partnerskie między osobą składającą wniosek a członkami rodziny wpisanymi we wniosku (np. akt ślubu, akt urodzenia, wspólnie opłacane rachunki z ostatnich dwóch lat);
ponadto:
w przypadku osób pracujących - potwierdzenie zatrudnienia: umowa o prace, list od pracodawcy potwierdzający zatrudnienie lub pay slipy, dokumenty te mają potwierdzać obecne zatrudnienie, więc muszą być wystawione w ciągu ostatnich 6 tygodni przed złożeniem wniosku;
w przypadku studentów - list z uczelni, szkoły potwierdzający uczęszczanie na zajęcia, zaświadczenie potwierdzające niezależność finansową podczas studiów poparte zaświadczeniem o pobieraniu grantu lub stypendium oraz potwierdzenie posiadania pełnego ubezpieczenia zdrowotnego;
w przypadku osób samozatrudnionych - potwierdzenie samozatrudnienia poparte dowodami na opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne, zaświadczenia z banku potwierdzające dochód;
w przypadku osób samowystarczalnych finansowo - dowody na posiadanie pełnego ubezpieczenia zdrowotnego dla siebie i członków rodziny wymienionych we wniosku aplikacyjnym oraz dowody na posiadanie środków finansowych wystarczających na utrzymanie siebie i członków rodziny. Środki finansowe mogą pochodzić z legalnej pracy lub samozatrudnienia któregokolwiek z ww członków rodziny legalnie przebywających w Wielkiej Brytanii razem z daną osobą.
Wniosek wraz z wymaganymi dokumentami należy przesłać pocztą na adres:
UK Order Agency
European Applications EEA1
PO Box 306
Dept 45
Liverpool
L2 0QN
Wniosek EEA1 można złożyć również osobiście w jednym z 7 biur na terenie Wielkiej Brytanii. Sprawa będzie rozpatrzona wtedy od ręki, ale najpierw należy umówić się na spotkanie - czas oczekiwania na spotkanie to około 2 miesiące. Okres oczekiwania na rozpatrzenie wniosku przesłanego pocztą to około 6 miesięcy.
Składanie wniosku pocztą jak i osobiście jest bezpłatne.
www.ukba.homeoffice.gov.uk - wnioski do pobrania i praktyczne wskazówki
Po 5 latach mieszkania, pracy, studiowania lub samozatrudnienia w Wielkiej Brytanii, również będąc członkiem rodziny osoby, która od 5 lat mieszka, pracuje itp. w Wielkiej Brytanii lub posiada rezydenturę stałą, można ubiegać się o rezydenturę stałą - Permanent residence. W tym celu należy złożyć formularz EEA3 oraz dołączyć takie same dokumenty jak w przypadku ubiegania się o rezydenturę tymczasową, z tym, że w tym przypadku należy potwierdzić okres 5 lat. W ciągu tych 5 lat nie można przebywać poza granicami Wielkiej Brytanii dłużej niż 6 miesięcy. Wyjątkiem jest odbywanie służby wojskowej, bądź przebywanie poza Wielką Brytanią, w sumie przez maksymalnie 12 miesięcy z powodu ciąży, narodzin dziecka, poważnej choroby, studiów bądź szkolenia.
W przypadku dzieci potwierdzeniem przebywania na terenie Wielkiej Brytanii może być list ze szkoły, przedszkola bądź karta szczepień.
Obywatele polscy, którzy w ciągu ostatnich 5 lat podlegali programowi rejestracji pracowników Worker Registration Schame muszą również przedstawić dowody na rejestracje w programie oraz kartę rejestracyjną.
W przypadku emerytów należy przesłać potwierdzenie otrzymywania emerytury oraz dokumenty potwierdzające pracę w Wielkiej Brytanii przez co najmniej 12 miesięcy przed przejściem na emeryturę oraz co najmniej 3 letni pobyt na terenie Wielkiej Brytanii przed przejściem na emeryturę.
W przypadku osób, które musiały przestać pracować lub być samozatrudnione na skutek trwałej niezdolności do pracy należy przesłać potwierdzenie trwałej niezdolności w formie zaświadczenia od lekarza lub dokumentacji medycznej potwierdzającej niezdolność. Należy również udowodnić przebywanie w Wielkiej Brytanii przez okres dłuższy niż 2 lata przed przerwaniem pracy lub samozatrudnienia, bądź przedstawić dowody na to że niezdolność jest skutkiem wypadku w miejscu pracy lub choroby zawodowej, które upoważniają do pobierania renty w całości lub częściowo od brytyjskiej instytucji.
Należy zauważyć, że na Wyspie Man i Wyspach Normandzkich obowiązują lokalne prawa i pozwolenie na pracę jest konieczne.
Informacje o Wyspie Man - www.gov.im