Odnalezienie się w środowisku pracy obcego kraju samo w sobie jest sztuką. Osoba, która przez pewien czas pracowała w Hiszpanii, Rumunii i Szwecji, przystosowała się do tamtejszych wzorców kulturowych i wie, jak najlepiej współpracować z mieszkańcami tych krajów. Są to niezmiernie cenne umiejętności. Na przykład osoba pracująca w kraju południowym, choćby we Włoszech, przyzwyczai się do elastyczności i będzie wiedzieć, że 5 minut dla Włocha to nie to samo, co 5 minut dla Niemca.
Porady Edoardo Clementiego, dyrektora ds. Doradztwa, Ernst & Young Business School
Najlepsza rada, jaką można dać osobie zamierzającej podjąć pracę za granicą, brzmi: naucz się języka tego kraju. To dzięki językowi można zrozumieć daną kulturę. Niektórych rzeczy nie da się po prostu przetłumaczyć.
Osoby przeprowadzające się za granicę często nie dostrzegają znaczenia problemów kulturowych. Dotyczy to języka i przepisów na rynku pracy, ale również kultury organizacyjnej panującej u pracodawcy i szerszego kontekstu społecznego. W krajach nordyckich nie panuje zazwyczaj rozbudowana hierarchia. We Francji jest na odwrót, system jest bardzo scentralizowany. W krajach Europy Wschodniej władza jest niezmiernie ważna, a wyrazy krytyki mogą nie spotkać się ze zrozumieniem.
Doradcy EURES mają świadomość znaczenia czynników kulturowych. Są zatrudnieni przez wielokulturową organizację i nawiązują kontakty ze współpracownikami z całej Europy. Zapewniają osobom poszukującym pracy nieocenioną pomoc.
„Ludzie nie zawsze odpowiednio przygotowują się do życia i pracy za granicą. Nie zdają sobie sprawy z tego, że znajomość własnych praw i obowiązków to konieczność. Zaletą usług EURES jest to, że są one bezpłatne, łatwo dostępne i są dobrym źródłem informacji, co znacznie poprawia bezpieczeństwo procesu poszukiwania pracy, przeprowadzki i pracy za granicą".
Piret Ustav, doradca EURES, Estonia
JAK SPRZEDAĆ DOŚWIADCZENIE?
Krótkotrwałe choćby doświadczenie pracy za granicą może przydać się później, nawet w innym sektorze. Dowodzi to bowiem zdolności adaptacyjnych kandydata. Wielu pracodawców chce wiedzieć, jakie są dotychczasowe doświadczenia kandydata z pracy za granicą.
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ NA NIESPODZIANKI?
Należy przygotować się na szok kulturowy, bo ten na pewno nastąpi. Wiele osób wyrusza za granicę, widząc wszystko w różowych barwach, ale potem następuje rozczarowanie. Trzeba się przygotować, tak by ograniczyć negatywne skutki do minimum.
W wielu przypadkach ludzie, którzy udali się do innego europejskiego kraju w poszukiwaniu pracy bez znajomości języka lub innych wymaganych umiejętności, skończyli jako bezdomni, bez pieniędzy na powrót do kraju. Niejednokrotnie migranci pozostali w obcym państwie po utracie pracy w wyniku niedawnego kryzysu gospodarczego, ponieważ nie chcieli powrócić do kraju w poczuciu porażki. Doradcy EURES mogą udzielić wskazówek pomocnych w uniknięciu takich sytuacji.
„Pojechałem na targi pracy w Bazylei, gdzie poznałem doradcę EURES z Luksemburga. Udzielił mi on praktycznych i użytecznych porad, w tym informacji o rynku pracy, warunkach życia i pracy w tym kraju i sposobach ubiegania się o zatrudnienie, a także krokach poprzedzających wyjazd za granicę".
Szwajcar poszukujący pracy, mieszkający i pracujący w Luksemburgu
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO POWROTU?
Kolejny szok kulturowy może nastąpić po powrocie do domu. Osoby, które przyzwyczaiły się do mieszkania w mieście oferującym określony standard życia, mogą rozczarować się warunkami zastanymi po powrocie. Zmienia się sposób postrzegania poziomu życia.
Ponadto niektórzy wyobrażają sobie, że po powrocie zastaną to samo miejsce, z którego niegdyś wyjechali, a to może narazić ich na rozczarowanie. Wystarczą 3 lata, by miasto, praca, rodzina i znajomi zmienili się. Sytuacja może ulec poprawie, ale może też okazać się trudniejsza. Tak czy inaczej mało prawdopodobne jest, że po powrocie zastaniemy tę samą sytuację co przed wyjazdem.